Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Avrupa Birliği Güvenlik ve Savunma Politikaları (AGSP) Projeleri kapsamında 2010 yılı Hedef Askeri Program ve Projesi'ne katılacak özel tugayın, asıl askeri unsurlar arasında değil de yedek unsurlar arasında yer verildiği için geri çekildiğini açıkladı.

AK Parti Genel Merkezi tarafından İzmir birinci sıra milletvekili adayı gösterilen AK Parti Kocaeli Milletvekili ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, veda ziyaretlerinde bulunmak üzere gittiği Kocaeli'nde gazetecilerin sorularını yanıtladı. Gönül, Avrupa Birliği emrindeki Özel Harekat Tugayı'nın geri çekilmesiyle ilgili bir soru üzerine şunları söyledi: “Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikaları (AGSP) projeleri dalında 2010 yılı Hedef Askeri Program ve Projesi'ne bir tugayla katılmayı taahhüt ettik. Ancak bu tugaya asıl askeri unsurlar arasında değil de yedek unsurlar arasında yer verdikleri için kendilerini ikaz ettik. 'Biz yedek kuvvet olamayız. Çünkü bu tugay mücevher bir tugay, donanımlı bir tugay' dedik. Bunu söyledik, ancak üye ülkeler taahhütlerini yerine getirmede geç kaldıkları için, 'Onları ayrı bir kategoriye koyup iyi takip edebilmek bakımından üyelerle yedek üyeleri ayırdık' dediler. Ama bu bizi tatmin etmedi. Biz kendilerine süre verdik. Bu süreye rağmen bizi asli listeye almadılar.

KARARIN GEREKÇELERİ
AB'nin çeşitli operasyonlarına hava ve deniz unsurlarıyla desteklenmiş tugay düzeyinde desteğini 2000'li yılların başından beri sürdüren Türkiye, desteğini çekme kararına, "sıkıntılara çözüm getirilmemesini ve beklentilerinin yanıt bulmamasını" gerekçe gösterdi.
Ankara bu kararını, NATO ve AB nezdinde Türkiye'nin en yüksek düzeydeki askeri temsilcisi olan NATO Askeri Temsilciliği (TMR) Başkanı Korgeneral Yılmaz Oğuz tarafından, geçen Mayıs başında AB'ye resmen bildirildi.
Türkiye'nin bu kararını NATO'ya danışmadığı ve bildirmediği, NATO bünyesinde konunun tartışılmadığı öğrenildi.

AB'ye iletilen kararda, Türkiye'nin AGSP'yi başından beri desteklediği, AB'nin temel hedefine katkıda bulunduğu, bunu yaparken ortaya çıkan bazı sıkıntıları ve beklentileri de dile getirmeyi sürdürdüğü hatırlatıldı. Şimdiye kadar elle dokunulur bir gelişme görülmediği, Türkiye'nin AB temel hedefine yoğun katkılarının belgelerde sadece bir "ilave" olarak nitelendirilmesinin devam etmesinden kaynaklanan rahatsızlık dile getirildi.
Türkiye'nin AGSP bağlamında tüm yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirdiği de hatırlatılan kararda, Türkiye'nin AB ile ilişkilerindeki gelişmelere değinildi, artık bir aday ülke olmak konumunun geride kaldığı, katılım müzakerelerinin başladığı ifade edildi.

Türkiye, AB'ye katkısını geri çekme kararını bir NATO konusu olarak değerlendirmedi ve "memnuniyetsizliğini yansıttığı" bu kararı NATO'ya resmen duyurmadı. Türkiye bu kararı İttifak bünyesinde de tartışmaya açmadı.

Öte yandan, Türkiye'nin, Avrupa Savunma Ajansı ile işbirliği yapması için gerekli idari düzenlemelerin sonuçlandırılması beklentisi de yanıtsız kaldı. AB, Norveç ve Türkiye'nin ajansa katılımı için bazı özel idari düzenlemelere gidilmesini kararlaştırmış, Norveç bu konuda bir metin imzalamıştı. Türkiye'nin katılımını sağlayacak metinin imzalanması ise "AB üyesi" Kıbrıs Rum kesimi tarafından veto edilerek engelleniyor.

Aynı sorun, AB ile bilgi alışverişine olanak sağlayacak bir güvenlik anlaşmasında da ortaya çıkıyor. Rum kesimi, uzun yıllardır üzerinde çalışılmış olan ve sonuç aşamasına gelen bu anlaşmanın imzalanmasını veto yoluyla engelliyor.

Türkiye'nin askeri katkısını geri çekme kararının AB bünyesinde şok etkisi yarattığı, kararın ulaşmasından bu yana bazı "ikna girişimlerinin" sürdürüldüğü belirtiliyor.

Bu nedenle bu çok özel tugaya askeri unsurlar arasında değil de yedek unsurlar arasında yer verdikleri için, Brüksel'de yapılan Troyka toplantısında kuvvetlerimizi geri çektiğimizi resmen açıkladık.”

BUNDAN SONRAKİ SÜREÇ

Milli Savunma Bakanı Gönül, bundan sonraki süreçle ilgili de Türkiye'nin taleplerinin karşılanması halinde Genelkurmay Başkanlığının yeni bir planlama yapacağını belirtti. Yapılacak olan bu planın katılacağı ilk toplantıda ortaya konulacağını bildiren Vecdi Gönül, Özel Harekat Tugayı'nın geriye çekilmesiyle AB ile güvenlik ilişkilerinin askıya alınmadığını söyledi.

Gönül, şunları kaydetti: “2009 yılında Romanya, İtalya, Türkiye'nin teşkil edeceği muhabere gruplarımızdaki çalışmalarımız devam ediyor. Ayrıca Kosova'daki NATO AB müşterek çalışmaları, Bosna Hersek'teki çalışmalar devam ediyor. Kongo'da Avrupa Birliği misyonuna C-130 ile belli bir mürettebatla katılmıştık. O bitti. Ama bizim asıl rezervimiz, hedef hazırlığında tahsis ettiğimiz tugayın arzu ettiğimiz, olması lazım gelen yerde bulunmayışına gösterdiğimiz bir reaksiyon.”

HÜRRİYET