T.C.Sağlık Bakanlığının “tiroid uzmanlığı” olarak ayrı bir branş söz konusu değildir. Tiroid uzmanlığı; tiroid odaklı eğitim, akademik çalışmalar ve tecrübe ile “hakedilen” bir payedir.Nükleer Tıp, hem görüntüleme (tanı) hem de tedavi yönü olan bir tıp branşıdır. Bazı Nükleer Tıp Uzmanları, tiroid hastalıklarının tanı ve tedavisi konusunda ileri eğitim alıp deneyim kazanır. Sadece tiroid hastalarını kabul eder, bütün mesaisini buna ayırmıştır. Bu uzman hekimler, “tiroid uzmanı” payesini hak eder.Aynı şekilde; bazı Endokrinoloji Uzmanları ise sadece tiroid hastalıkları konusunda eğitim ve tecrübe sahibidir.Tiroid, hormon salgılayan (üreten) bir organdır. Herkeste bulunur. Ürettiği (salgıladığı) hormon bize ömür boyu gereklidir. Tiroid'in Hastalıkları 2 Ana Gruba Ayrılır

1) Tiroidin Hormon Hastalıkları

2) Tiroidin Yapısına Ait Hastalıklar

Tiroidin Hormon Hastalıkları Tiroid hormonu düzenli bir denge içinde bulunur. Bu denge bozulursa tiroidin ürettiğin hormon ya yetersiz kalır veya fazla gelir. Her iki durum da hastalıktır. İşte tiroid hormonunun yetersiz kaldığı duruma hipotiroidizm (Tiroid Hormon Yetmezliği) adı verilir. Tiroid hormonun fazla üretildiği duruma ise hipertiroidizm (Zehirli guatr) denir.

Hipotiroidizm, tiroid hormonun yetersiz olmasının bir nkedeni vardır. Örneğin; tiroid ameliyatları sonrası, tiroid iltihaplarına bağlı tiroid hücrelerinde harabiyet, bazı psikiyatrik ilaçların kullanımı sonrası, tiroid karşıtı (anti-tiroid) ilaçların kullanımı sonrası, radyoaktif iyot sonrası, doğuştan tiroid olmayışı, yaşlanan tiroid belli başlı hipotiroidizm (tiroid hormonun yetersizliği)'ne neden olur.

Hipertiroidizm'de ise tiroid hormonu ihtiyaçtan çok fazladır. Çoğunlukla açık bir neden ortaya konamaz; tiroid bilinmeyen bir nedenle aşırı düzeyde hormon üretir.

Tiroidin Yapısına Ait Hastalıklar Bu hastalıkları üçe ayırabiliriz:  Tiroid Kanserleri, Tiroid İltihapları, Tiroidin Kanser Olmayan Kitleleri (Nodüller).

ir ve sadece tiroid hastalarını kabul eder. Bu uzman hekimler, “tiroid uzmanı” payesini hak eder.

TİROİD HASTALIKLARINDA KULLANILAN TEŞHİS YÖNTEMLERİ

Tiroidle İlgili Kanda Yapılan Laboratuvar İncelemeleri

Serbest T3

Serbest T4

TSH

Anti-tpo Antikor

TİROİD HASTALIKLARINDA TEDAVİ

Prensip 1.Tiroid hastalıklarında tedavi şarttır. Hastaya tedavi uygulamadan izlemek çok ama çok nadir durumlar hariç doğru bir seçenek değildir. Aksi halde tiroid hastalığı ilerler ve tedavisi daha güçleşir.

Prensip 2. Tiroid hastalıklarında tedavi ömür boyu sürer.

Prensip 3. Tiroid hastalıklarını hasta kendi başına sürdüremez; devamlı doktor kontrolü altında olmalıdır. Bu amaçla takip muayeneleri şarttır. Bu muayene aralıkları çok sık olup abartılmamalı ama çok seyrek de olmamalıdır.

Prensip 4. Tedaviye başlamadan önce, yeterli teşhis yöntemleri kullanılarak  net ve açık bir teşhis konulmuş olmalıdır.

Prensip 5. Tedavi öncesinde hastada tiroid kanseri olmadığından emin olunmalıdır.

Tedavi Seçenekleri Tiroid hastalıklarının tedavisi için iki yöntem vardır:

Ameliyatsız Tedavi Ameliyatsı tedavide ise tiroid hormonları, tiroid karşıtı ilaçlar ve radyoaktif iyot (RAI) kullanılır.

Ameliyat ile Tedavi Ameliyatla tedavi her geçen gün daha az tercih edilen bir yöntemdir. Ülkemizde ise hala çoğunlukla tercih edilen yöntemdir.

Anti-tg Antikor

Tiroglobulin

Gereken Diğer Kan Tahlilleri

Tiroid Ultrasonografisi (Dopler kullanılmaz)

Tiroid Sintigrafisi

Tiroid İğne Biyopsisi (Nodül varsa şarttır; her bir nodüle ayrı ayrı yapılır)

Yukarıdaki yöntemlerin her biri ayrı bilgiler verir. Biri veya bir kaçı yapılıp hastaya tedavi uygulanamaz.

TİROİD AMELİYATLARI

Tiroid küçük bir organdır ama tiroid ameliyatları ciddi ve önemli ameliyatlardır. Çünkü:

1) Tiroid, vücudumuzun en dar bölgesi olan boğazda yerleşmiş olup tiroidin önünde ses tellerine giden sinirlerin dalları, arkasında hava aldığımız gırtlak ve ses tellerine giden sinirlerin dalları, sağında ve solunda beyine kan taşıyan şah damarları ile ses tellerine giden sinirlerin dalları vardır.

2) Tiroid, son derece etkili ve hayati hormon üreten bir organdır. Bu nedenle, tiroid ameliyatları bir "endokrinoloji cerrahisi" dir. Ameliyat öncesinde, ameliyat sırasında ve ameliyat sonrası bu hormonla ilgili bir çok sorun işin içine girer.

Tiroid Ameliyatlarının Riskleri

1) Ameliyat sırasında Ses tellerine giden sinirlerin dallarının veya sinrilerin kendisinin kesilmesi, koparılması. Bu risk gerçekleşirse ameliyat sonrasında hastada ses kısıklığı, ses boğukluğu, tam ses kaybı, uykuda nefes kesilmesi ve ölüm olabilir.

2) Ameliyat sırasında tiroid krizi (thyroid storm) ortaya çıkabilir ki bu durumda ameliyat sırasında anestezi altında bulunan  hastada kalp ritm bozukluğu, kalp durması, ateşin ölümcül düzey olan 42 dereceye kadar yükselmesi ve ciddi bir olasılıkla ölüm meydana gelebilir.  

3) Özellikle zehirli guatr ameliyat sonrasında hastanın kalsiyumunun ileri düzeyde düşmesi (hırsız kemik sendromu) ortaya çıkabilir. Tedavisi oldukça güç ve son derece ileri tecrübe isteyen bir durumdur. Bu risk gerçekleşirse hastanın anesteziden uyanamaması söz konusu olabilir.

4) Ameliyat sonrasında ileri düzeyde tiroid hormon yetmezliği (hipotiroidizm) ve buna bağlı komplikasyonlar (kolestrol yüksekliği, şişmanlık vb) ortaya çıkabilir. Ameliyat sonrasında hastanın ömür boyunca tiroid hormonu kullanması gerekir. Bu durum, ameliyat olmuş tüm hastalarda görülebilir.

5) Ameliyat sırasında tiroid ile yakın komşuluk ilişkisi içinde bulunan kalsiyum bezelerinin (paratiroid bezeleri) de çıkarılıp atılması nedeniyle hastada kalsiyum yetmezliği (hipokkalsemi) oluşması ortaya çıkabilir ve hasta ömür boyunca kalsiyum kullanmak zorunda kalır. Aksi halde kemik erimesi hızlanır. 

6) Gırtlak ve ses tellerinin anestezi tüpü ile zedelenmesi anestezi komplikasyonlarından olup hastada ameliyat sonrasında ciddi ses bozukluğu, öksürük ve boğazda tahriş olabilir.

7) Ameliyat sonrasında kanama oluşup bu kanın göğüs boşluğuna (mediasten) ve gırtlağa kaçması ile hastanın boğulup ölmesi  ortaya çıkabilir.

8) Ameliyat sonrasında ameliyat kesisinin estetiği bozması da hasta açısından abir risktir.

Tiroid Ameliyat Teknikleri

1) Kanser Olmayan Tiroid Ameliyatları: Güncel teknik, neden ne olursa olsun tiroid'in tümüne yakınının (near total tiroidektomi) çıkarılmasıdır. Eskiden kullanılan tiroid'in bir lobunun tümüyle çıkarılıp diğer lobun bir kısmının çıkarılmasıdan ibaret teknik çok tercih edilmemekte olup bu teknik kullanılırsa nodül ve diğer tiroid hastalıklarının tekrarlaması (nüks) mümkündür.

2) Tiroid Kanseri Ameliyatları: Tiroid'in tümü (total tiroidektomi)  ve beraberinde bölgesel (regional özellikle de servikosantral)  lenf düğümleri çıkarılmalıdır. Ameliyat   sonrasında yüksek doz radyoaktif iyot tedavisinin başarı şansı ancak ve ancak iyi bir tiroid ameliyatına bağlıdır. Ameliyatta tiroid dokusunun tamamı çıkarılmamışsa radyoaktif iyot tedavisnin başarı şansı düşüktür.