Türkiye 22 Temmuz'da yapılacak genel seçimleri beklerken, siyasi kulislerde ve ekonomi çevrelerinde sandıktan çıkacak sonuç tartışılıyor. Yatırımcılar beklemede, piyasalar ise yükseliş trendini sürdürüyor. Peki 23 Temmuz sabahı ortaya çıkacak tablo Türkiye'de nasıl bir etki yapacak? AKP'nin tek başına iktidar olması endekste ralliye sebep olacak mı? Koalisyon felaket mi getirir? En risksiz yatırım araçları neler? İşte ekonomi dünyasının önde gelen isimlerinin öngörüleri;

SAYILGAN MENKUL DEĞERLER GEN. MD. YRD. HİKMET BAYDAR

Yabancı yatırımcıların Türkiye'deki pozisyonları her geçen gün artıyor. Seçimden sonra rall yaşanacaksa, hazırlıklar yapılmış göünüyor. Yurtdışında iki ayrı görüş var; biri bundan önceki hükümet devam eder ve mevcut reformlar güçlenerek sürmesi. Her şeyden önemlisi, mevcut hükümetin devamı yabancı yatırımcının aleyhine değil.

 Bunun yanında koalisyon hükümetinin de faydalı olabileceği yönünde bir sürü yazılar yayınlanıyor. Yabancı yatırımcı aslında koalisyona da soğuk değil. Önemli olan yabancı yatırımcının Türkiye'de mevcut poziyonlarını riske atacak bir hükümetle karşılaşmaması. Eğer böyle bir durum yaşanırsa; çok farklı bir piyasa yapısıyla karşılaşabilirz. Seçim yabancı yatırımcı için bir belirsizlikten ibaret ve bu belirsizlik ortadan kalkınca yeni bir alım dalgası olabilir, yurtdışı piyasalarda mevcut durum değişmezse tabi.

Seçimden sonra para girişi devam eder

Piyasalarda 55 binler telaffuz ediliyor. Endekste olumsuz gelişmeler için 47 bin 500 seviyesi, olumlu gelişmeler için ise; 55 bin diyebiliriz. Her geçen gün yabancı payında istikrarlı bir artış var. Durum böyle olunca, sert bir yukarı hareket yaşamamız mümkün gibi görünüyor. Seçimden sonra belirsizlik bittiği için; para girişi, faizlerdeki gevşeme trendi ve borsadaki yükseliş hareketi devam eder. Bono ve döviz bozmada ve hatta borsada yabancıların TL cinsi enstrumanlarda pozisyon tutma eğilimi var, seçimden sonra da bu eğilimin bozulacağını zannetmiyorum.

Bankacılık sektörüne dikkat!

Yatırımcılara ilk önerim İMKB 30 olabilir. Ama tabi her yeni gelişme piyasaları etkiliyor. Yatırımcı mutlaka çalıştığı kurumlarla görüş alışverişide bulunmalı. Bankacılık sektörü prim yapacaktır.

PARA DERGİSİ YAZARI EKONOMİST DR. YAŞAR ERDİNÇ

Sandıkan tek parti iktidarı çıkacağını sanmıyorum, koalisyon ihtimali daha yüksek. Aslında sürpriz bir sonuç bekliyorum; 4 parti Meclis'e girebilir; AKP, MHP, CHP ve ek olarak DP ya da daha az ihtimalle GP.

MHP çok güçlenmiş görünüyor. Kritik ve sınırda bir sonuç çıkacaktır. Ancak ne olursa olsun; koalisyon olsa da olmasa da, tek parti iktidarı olsa da olmasa da, piyasalar kendi bildiğini okuyacak. Piyasalarda şu an sanki tek parti iktidarı satın alımş gibi görünüyor. AKP tek başına iktidar olduğunda endeks 1500-2000 puan yukarıdan açılır, faizler hızla geriler, belki 16'lara kadar geriler. Dolar 1.250 seviyelerine kadar geriler. Endekste 55 bin -60 bin görebiliriz. Sonra ise; bu beklentiyi satın almış olanlar kar realizasyonu yapar. Ardından bekleme dönemine girilir. 

Koalisyonun getireceği olumsuz hava kısa sürer

Koalisyon olursa ilk etkisi olumsuz olur ama bu olumsuz hava bir gün ya da en fazla iki gün devam eder. Pozisyon almış olan yabancı yatırımcılar şunu biliyor ki; gelen iktidar kriz çıkmasını istemeyecektir ve varolan istikrar ile ekonomik program devam edecektir. Endişe ilk anda satışa neden olsa da yeni gelen hükümetin tavrına göre borsa bin ya da iki bin puan çıkabilir. Seçim; endeksteki ana trendi etkilemeyecek. Yurtdışından gelecek haberler daha önemli. Endekste en düşük 48 bin 500'ü görürüz.

Yatırımcı parasını iki olasılığa da yatırmalı

Yatırımcı sandıktan tek parti çıkması ihtimaline bakmalı. Diyelim ki bu ihtimale yüzde70 veriliyor, o halde paralarının yüzde70'ini borsada tutsunlar kalan yüzde 30'unu da öteki riske ayırsınlar. Bankacılık sektörü hisseleri revaçta olacaktır. Ancak bankalarda seçici davranılmalı. Bazı bankalar geçen sene kötü kar açıklamışlardı, bu sene düzeltmeye başladılar. İyi prim yapacaklardır. Enerjide de orta vadede kazanç elde edilebilir.

Sektörel olarak; daha çok hizmet sektöründen tercihler yapılmalı. Gayrimenkul de çok önemli bir sektör. Gayrimenkul yatırım ortaklıkları iyi prim yapar çünkü konuta ciddi anlamda talep olacaktır.

TURKISH YATIRIM STRATEJİ FİNANS UZMANI GÖKHAN USKUAY

Ağustos ayı, önce Meclis'in kurulması ardından da cumhurbaşkanlığı seçimi nedeniyle epey hareketli geçecek. Siyasi dalgalanmalara açık bir ay... Ama şunu söyleyebiliriz; son ana kadar, büyük tartışmalar geçse de cumhurbaşkanını Meclis tarafıdan seçilecek.

23 Temmuz sabahı piyasalar için "tamam" veya "devam" niteliğinde olacak. Çünkü herhangi bir şekilde koalisyon olursa piyasalarda büyük bir belirsizlik yaşanabilir. İki senaryo var; olumlu senaryo AKP'nin tek başına ilktidar olduğu senaryo, olumsuz senaryo ise bunun dışındaki tüm alternatifler...

AKP iktidar olursa...

Piyasalar 45 bin seviyelerinden başlayan bir yükseliş yaşadı. 53 bin seviyesine baktığımızda yüzde 15'in üzerinde bir getiri var. Piyalasaların beklentisi AKP'nin tek başına iktidar olması. Böyle bir şey olursa piyasalarda önce yukarı yönlü sert bir hareket yaşanır ancak ardından cumhurbaşkanlığı seçimindeki belirsizlik nedeniyle kar satışları gelebilir ve yükselişte kazanılan getiri realize edilir.

Sonrasında cumhurbaşkanlığı seçimi beklenebilir. Fakat AKP tek başına iktidar olursa gelen kar realizasyonları da karşılanarak yükseliş devam edilebilir, elbette cumhurbaşkanının Meclis tarafından seçilmesi halinde.

Cumhurbaşkanlığı seçimi çok kritik...

Tek parti iktidarının devam etmesi, cumhurbaşkanının seçilmesi sonrasında ilk önce Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings Türkiye'nin görünümünü durağandan pozitife çeker. Tek parti iktidarı döneminde kar realizasyonları olsa dahi orta ve uzun vadeli yükselişin devam edeceğini düşünüyorum.

Sandıktan koalisyon çıkarsa...

Koalisyon yaşanması halinde endeksin orta vadeli yükselen trendi zarar görecektir. Büyük çapta, en azından 48 bin 500'e kadar bir düşüş yaşanacaktır. Bu düşüşten sonra toparlanma gelse bile piyasalar beklenmedik bu sonuç karşısında hükümetin performansını izlemek durumunda kalacaktır.

En risksiz yatırım araçları...

AKP tek başına iktidar olursa; kısa vadeli poziyon alan yatırımcı beklentileri gerçekleşti diye pozisyonlarını azaltabilir ve kar realizasyonu yaşanmasını bekleyebilirler. Orta vadeli düşünen yatırımcılar; pozisyonlarını bozmazla ve Ocak - Şubat ayındaki gelişmeleri bekler ya da Köşk seçimin gözlemler.

Uzun vadeli yatırımcı pozisyonunu bozmaz, yeni başlayan orta ve uzun vadeli yükseliş dalgası içerisinde pozisyonları koruyarak uzun vadeli bir getiri elde ederler ki ileriki dönemlerde kısa vadeli faiz oranlarının düşeceğini farzedersek; tahvile geçmek de burada çok avantajlı olabilir. Açıkcası ben tek başına AKP'nin tek başına iktidar olması durumunda; pozisyonlarımı YTL cinsinden araçlarla değerlendirmeyi uygun görürdüm. Tahvil ve borsanın payı son derece yüksek olur.

Koalisyon durumunda ise; yatırımcıların YTL enstrumanlarını olduğunca aşağı çekerek, altın ve döviz sepetine ağırlık vererek, gelişmeleri takip etmelerini öneririm. Piyasalar yeni hükümete güven duyduklarında YTL enstrumanlarına ağırlık veririm ama bunun için bir süre gerekiyor.

VATAN GAZETESİ EKONOMİ MÜDÜRÜ ERCAN İNAN

Son 10 güne baktığımızda rüzgar CHP'den değil, MHP'den yana esiyor gibi görünüyor. AKP'yi zorlayacak parti CHP değil, MHP gibi. Fakat AKP'nin de güçlü bir duruşu var. Gerçi anketlerde iddia edildiği gibi AKP'nin yüzde 40 ve üzerinde oy oranına sahip olacağını beklemiyorum. AKP yüzde 35'in üzerinde, yüzde 40'ın altında oy alacağını tahmin ediyorum. MHP VE CHP'NİN alacağı oy oranı ve daha önemlisi acaba DP'nin barajı geçip geçemeyeceği de tartışılıyor. Ancak görünen o ki; AKP'nin tek başına iktidara gelmesi güçlü bir olasılık. MHP'nin hızlı yükselişini gözardı edersek.

Kararsızlar dengeleri değiştirecek...

Dengeler son güne kadar değişecek çünkü çok sayıda kararsız var. AKP'nin tek başına iktidara geldiği anket sonuçlarının ardından bile piyasalara iyimserlik geliyor. Endekste çok büyük bir ralli olmaz ama elbette etkileri olacaktır. Belki bugünkü seviyelerinden alır, 55 bin seviyelerine taşır ama ben 60 bin 62 binlere çıkacağını düşünmüyorum. 55 binler civarında ciddi kar realizasyonları gelebilir hatta karını yeterli görenler içinde çok büyük fırsat olabilir. Ancak Türkiye'deki seçimler tek başına bir belirleyici değil, yurtdışındaki gelişmeleri de değerlendirmek lazım.

Koalisyon endekste büyük düşüş getirmez

Doları çok rahatlıkla 1.35 seviyelerinde görebiliriz. Borsada çok hızlı bir düşüş olmaz, çünkü endekste yabancılar hakim. Yabancı yatırımcı sadece güçlü bir AKP iktidarı olsun, borsaya yeni güç gelsin istiyor.

Gayrimenkulde ciddi bir doygunluk var

Yatırımcılara gayrimenkulü kesinlikle önermiyorum, bu sektörde ciddi bir doygunluk var. Eylül-Ağustos aylarında arz fazlası olacak, konut teslimatları var. Bu gelişme konut fiyatları üzerinde aşağı yönde bir hareket sağlayabilir.

Tek parti iktidarı durumunda doları en fazla 1.25'lerde görürüz, daha aşağı inmez. Dolar yatırımı çok riskli. Kısa vadede mevduat, YTL ve faiz risk taşımıyor ancak borsa için aynı şeyi düşünmek yanlış olur.

imedya.com