Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre kadınlarda kanser ölümlerinin yüzde 15’i jinekolojik kanserlerden kaynaklanıyor. 20 Eylül Dünya Jinekolojik Onkoloji Günü kapsamında açıklama yapan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Yavuz Teoman, “Adet gecikmesini hafife almayın, ciddi hastalıkların ilk işareti olabilir” dedi.

Her yıl 20 Eylül, Avrupa Jinekolojik Onkoloji Derneği ve Avrupa Jinekolojik Onkolojik Hasta Dernekleri Birliği kararıyla Dünya Jinekolojik Onkoloji Günü olarak anılıyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre kadınlarda kanser ölümlerinin yüzde 15’i jinekolojik kanserlerden kaynaklanıyor. Bu özel günde açıklama yapan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Yavuz Teoman, kadınlarda sık rastlanan adet gecikmesinin her zaman masum bir durum olmayabileceğine dikkat çekti.

“Her hastada öykü alınmalı”

Dr. Teoman, adet gecikmesi yaşayan bir kadında ilk basamağın ayrıntılı öykü olduğunu vurgulayarak şunları söyledi: “Hastanın yaşı, evli ya da bekar olup olmadığı, son adet tarihi, adet döngüsünün düzeni, ağrı, bulantı, memelerde hassasiyet ya da akıntı varlığı, ailede kanser öyküsü bulunup bulunmadığı gibi sorular mutlaka sorulmalı.”

Hormon bozukluğu ve stres de gecikmeye yol açıyor

Gebelik dışındaki nedenler arasında polikistik over sendromu, hormonal dengesizlikler ve nadiren hipofiz kaynaklı sorunlar olduğunu hatırlatan Teoman, “Ayrıca psikolojik ve çevresel stres faktörleri de adet düzensizliğinde önemli rol oynuyor” dedi.

‘Hap öncesi güvenlik’ uyarısı

Dr. Teoman, adet düzensizliği yaşayan kadınlarda doğrudan doğum kontrol hapı başlanmadan önce yapılması gerekenleri de anlattı:

“Ailede meme veya yumurtalık kanseri öyküsü mutlaka sorgulanmalı. Çünkü genetik riski olan kadınlarda bu tür ilaçların kullanımı daha farklı değerlendirilmeli. Ayrıca göğüs muayenesi ve kendi kendine farkındalık da çok önemlidir. Kadınlar, adet sonrası dönemde göğüslerini düzenli olarak kontrol etmeli ve şüpheli bulgu fark ederlerse vakit kaybetmeden doktora başvurmalı.”

Genetik risk göz ardı edilmemeli

BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonlarının meme ve yumurtalık kanseri riskini ciddi şekilde artırdığına dikkat çeken Teoman, “Bu nedenle aile öyküsü, genetik risk ve göğüs muayenesi tedavi planı yapılmadan önce mutlaka değerlendirilmelidir” dedi.

“Erken teşhis hayat kurtarır”

Adet gecikmesinin her zaman basit bir sebebe bağlı olmayabileceğini söyleyen Dr. Teoman, “Kadınların bu tür şikayetleri önemsemeleri gerekir. Doğru tanının erken konulması hem tedavi sürecini kolaylaştırır hem de hayati risklerin önüne geçer. Erken teşhis hayat kurtarır” uyarısında bulundu.