Kadınların sağlık kontrolleri erkeklerinkinden biraz daha karmaşıktır. Nedeni hormonal değişimlerin kadınlarda daha hızlı, tekrarlayıcı ve iç içe olmasıdır.

İlk regl ile birlikte ortaya çıkan hormonal değişimler kadın beden ve ruhunu ciddi bir şekilde etkiler. Sürekli ve muntazam sağlık kontrolleri kadınlarda bu nedenle daha bir önem kazanır. Araştırmalar hastalıklara karşı tam bir garanti sunmasa da, düzenli sağlık taramalarının hem mevcut durumun belirlenmesinde hem de geleceğin tahmininde önemli ipuçları verebileceğini gösteriyor.

20-40 YAŞ

20-40 yaş arasındaki kadınlar için her yıl PAP testi dahil tam bir jinekolojik muayene öneriliyor. Eğer cinsel yaşam erken yaşlarda başlamışsa bu muayeneleri daha önceye çekmekte fayda var deniyor. Bu yaşlardaki kadınların 5 yıl aralıklarla kolesterol ve kan şekeri tetkiklerini, yılda bir defa kan basıncı ölçümlerini, tiroid, kalp, göğüs muayenelerini mutlaka yaptırmaları isteniyor. Ailesinde belirli hastalıklara karşı riski olan kadınların bu hastalıklara yönelik ek testleri de yaptırmaları şart. Ayrıca hepatit aşılarının, her 10 yılda bir tetanos ve difteri aşılarının tazelenmesi büyük önem taşıyor. Eğer 15-20 yaş döneminde yapılmışsa otuzlu yaşlara kadar rahim ağzı kanserine karşı koruyucu aşının da yapılmasında fayda var. Rahim ağzı kanserinden korunmada aşının çok ciddi bir başarı oranı olduğu belirtiliyor.

40-60 YAŞ

40-60 yaş aralığındaki kadınlarda yukarıdaki incelemelere daha titiz ve dikkatli bir programla devam edilmesi gerekiyor. 40-50 yaş aralığında 2 yılda bir, 50 yaş üstünde 1-2 yılda bir mamografik takiplerin yaptırılması şart. Kemik yoğunluğu ölçümleri de (fazla abartmadan ve gereksiz yere sıklaştırmadan) bu yaş grubundaki kadınlara önerilen testler arasında yer alıyor. 50 yaşın üzerindeki kadınlara 3-5 yıllık aralıklarla sigmoidoskopi, yüksek riskli kadınlara 3 yıllık aralarla kolonoskopi tavsiye ediliyor. 50 yaşından sonra kadınların grip aşısı olup olmaması kendilerine bırakılırken, hepatit virüslerine karşı bağışıklığın olup olmadığının araştırılması isteniyor. Biz ülkemiz kadınlarına bu yaş aralığında, özellikle 50 yaş üzerinde her yıl bir kez TSH testini de yaptırmalarını tavsiye ediyoruz.

60 VE ÜZERİ

60 yaş üzerindeki kadınlara bu araştırmalara ek olarak daha yoğun bir kolesterol takibi gerekiyor. Tiroid fonksiyonlarının izlenmesi bu yaş grubunda daha çok önem kazanıyor. "60 yaşından sonra kadınlara kanser taramalarının daha detaylı olarak uygulanması yerinde olur" görüşünde olanların sayısı bir hayli fazla. Bu yaş grubundaki kadınlara ek olarak 5 yılda bir zatürree aşısı ve olanak varsa Zona Zoster enfeksiyonundan korunmak için Zona aşısı tavsiye eden merkezler de var.

KADIN SAĞLIĞI MERKEZLERİ VAR

Kadın sağlığını izlemek ciddi düzeyde bilgi birikimi ve teknolojik destek gerektiren önemli bir görevdir. Gelişmiş tıp merkezleri bizde de "tam teşekküllü kadın sağlığı merkezleri" oluşturmaya başladı. Bu merkezlerde kadın sağlığı kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarının yanında psikologlar, beslenme, egzersiz uzmanları gerektiğinde kardiyoloji, romatoloji ve hatta gastroenteroloji uzmanlarından oluşan bir ekip tarafından takip ediliyor. Böyle bir grup çalışması başarı şansınızı yükseltiyor, hata riskinizi düşürüyor.

Kadınların erkelerden neredeyse 8-10 yıl fazla yaşadıkları dikkate alınırsa sağlıklı yaşlanmak adına rutin sağlık kontrollerine daha fazla dikkat etmelerinde fayda var. Bu kontrollerle birlikte karın çevresi bel kalınlığı, vücut yağ oranları, kilo ve aktivite düzeyinin de özenle izlenmesi başarı şansını artırıyor.

Osman Müftüoğlu