2008 Olimpiyatlarına büyük bir hızla hazırlanan Çin, Pekin'i dünya başkenti haline getirmeyi amaçlıyor. Ancak 30 milyar dolara yakın yatırımlara rağmen trafik ve hava kirliliği sorunları hâlâ tam olarak çözülemedi.

Çarşamba günü 2008 Pekin Olimpiyatları'nın başlamasına 1 yıl kalmasını kutlayan Çin, hazırlıklarına tüm hızıyla devam ediyor. Kutlamalar için yaklaşık 10 bin kişinin ünlü Tiananmen Meydanı'nda toplandı. 2008 Olimpiyatları'nı tüm dünya karşısında bir gövde gösterisi haline getirmek isteyen Çin, hazırlıklar için sadece çevre düzenlemelerine 12.2 milyar dolar harcadı. Olimpiyat hazırlıklarına telekomünikasyon ve bilgi teknolojilerinden ulaştırma altyapılarına kadar bir çok alanda 30 milyar dolara yakın yatırım yapıldı. Tüm bu hazırlık çalışmalarının, Pekin'i de baştan yarattığı belirtiliyor. ABD'li Newsweek dergisinde yer alan bir haberde, Pekin'deki çalışmalar, "2'nci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa kentlerinin yeniden yaratılması kadar büyük bir proje" olarak yorumlandı. Şu ana kadar Pekin şehir merkezinde, yeni alış-veriş merkezleri ve uluslararası bankaların şubelerinin bulunduğu bir finans merkezi kurulmuş durumda. Uluslararası Olimpiyat Komitesi'ni en çok düşündüren sorunlardan birisi olan ulaşım konusunda da çalışan Çin'in, toplu taşımacılık konusunda önemli adımlar attığı belirtiliyor.

Stadyumlar hazır gibi

Çin'in 2008 Olimpiyatları için bu kadar yoğun çalışması sayesinde, Atina Olimpiyatları sırasında Yunanistan'ın yaşadığı sorunları yaşamayacağı tahmin ediliyor. Yunanistan, 2004 Olimpiyatlarına sadece günler kala bazı stadyumların inşaatını tamamlayabilmiş ve oyunlara hazır hale getirebilmişti. Pekin'de ise, olimpiyat oyunları için inşa edilen 37 stadyumun 36'sının 2007 sonuna kadar tamamlanacağı belirtiliyor. Dünyaca ünlü mimarlarla çalışan Pekin Olimpiyat Komitesi, her stadyum için farklı bir mimari yapı tasarlanmasını da sağlamış durumda.

Çin'in 2008 Olimpiyatları öncesindeki en büyük sorunu ise, Pekin'in hava kirliliği. Hızla kalkınan Çin ekonomisiyle birlikte dengesiz biçimde sanayileşen Pekin'de hava kirliliği nedeniyle Olimpiyatların ertelenmesinin bile gündemde olduğu söyleniyor. Uluslararası Olimpiyat Komitesi Başkanı Jacques Rogge, açık havada düzenlenen bazı oyunların hava kirliliği problemi çözülmediği takdirde ertelenebileceğini söyledi. Rogge, perşembe günü CNN televizyon kanalına yaptığı açıklamalarda, "Bu karar tüm spor müsabakaları için geçerli olmayabilir. Kısa süreli müsabakalarda sorun yaşanacağını zannetmiyorum ancak örneğin sporcuların 6 saat boyunca rekabet ettiği bisiklet yarışları için hava kirliliği önemli bir sorun" dedi. Pekin, hava kirliliği konusunda Yeni Delhi'den sonra dünyanın en kötü durumda olan şehri. Birleşmiş Milletler Çevre Programı 2006 verilerine göre, 1 metreküp havanın içinde 145 mikrogram atık gaz bulunuyor. Bu rakam Dünya Sağlık Örgütü'nün açıkladığı tavan değerin nerdeyse 3 kat fazlası.

Çin Olimpiyatlar için dev yatırımlar yapıyor

Stadyum ve tesisler 1.8 milyar dolar

Ulaştırma altyapıları 11.8 milyar dolar

Telekonünikasyon 3.6 milyar dolar

Çevre projeleri 12.2 milyar dolar

Toplam 29.4 milyar dolar

Pekin'in havası büyük sorun

Hava kirliliği sorununu çözmek için de yoğun biçimde çalışan Çin, şu ana kadar şehir merkezine yakın bölgelerdeki sanayi kuruluşlarının önemli bir bölümünü şehir dışına taşımış durumda. Pekinliler de, şehrin havasını temizlemeye yardım ediyor. Bir kaç yıldır "Temiz günler" kampanyası adı altında bir kampanya yürüten Çin hükümeti, vatandaşlarından yılın belli bir bölümünde özel araç yerine toplu taşımayı tercih etmeye ve klima iel kalorifer kullanımını azaltmaya çalışıyor. 2005 yılında "100 temiz gün" adı altında başlatılan kampanya, 2007'de de "248 temiz gün" olarak devam ettiriliyor. Olimpiyatlar öncesi devam eden çevre düzenlemeleri ve yeşillendirme çalışmalarının da şehrin havasının temizlenmesinde önemli rol oynayacağı söyleniyor. 15 miyon nüfuslu Pekin'e gelecek yıl Olimpiyatlar için en az 500 bin ziyaretçinin gelmesi bekleniyor.

Trafiğe çıkma yasakları kapıda

Çin için bir diğer önemli sorun da trafik. Canlanan ekonomiyle birlikte birçok Çinlinin özel otomobil almasıyla son yıllarda ciddi bir trafik sorunuyla karşılaşan Pekin, Olimpiyatlar süresince Pekin'de trafiğe çıkacak olan otomobil sayısını sınırlamayı planlıyor. Çin Çevre Koruma Ofisi dün yaptığı bir açıklamada, ağustos ayı içerisinde 4 gün boyunca Pekin'de 1.3 milyon taşıtın trafiğe çıkışının yasaklanacağını ve Olimpiyatlar için küçük bir prova yapılacağını duyurdu.

Çin'e karşı 'İnsan Hakları Meşalesi'

Çin'in insan hakları ve fikir özgürlüğü gibi konularda dünya standartlarının çok gerisinde kalmasını eleştiren bir çok insan hakları örgütü, Olimpiyatlar'ın Çin'de düzenlenmesinin yanlış bir karar olduğu görüşünde. Geleneksel olarak olimpiyatların başlamasından önce yakılan ve bir önceki oyunların düzenlendiği şehirden yeni Olimpiyat kentine taşınan Olimpiyat Meşalesi'ne benzer bir girişimde bulunan birçok insan hakları örgütü, "İnsan Hakları Meşalesi"ni Atina'dan Pekin'e getirmeye hazırlanıyor. İktidardaki Çin Komünist Partisi'ni protesto eden örgütler, Çin'in Olimpiyat ruhuna yakışan bir ülke görüntüsü vermediği görüşünde. İnsan Hakları Meşalesi'ni Asya'ya yolculuğu süresince birçok ünlü sanatçı ve sporcunun da taşıyacağı belirtiliyor.