Yaşam alanları hızla daralan ve artan deniz trafiği nedeniyle hayatları tehlikede olan Caretta Carettalar’dan biri Türkiye adıyla Akdeniz’de dolaşıyor. Çevre ve Orman Bakanlığı’na bağlı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı’nın Ekolojik Araştırmalar Derneği’ne yaptırdığı projeyle alınan uydu izleme cihazı 19 Temmuz 2007’de Dalyan kumsalında yuva yapan dişi kaplumbağaya takıldı. Ergin dişi böylece Türkiye’nin uydu aracılığıyla izlediği tek hayvanı ünvanının kazanırken, denize salınmadan önce küçük bir tören yapıldı. Gönüllüler ve bilim adamları tarafından büyük sevinçle karşılanan deniz kaplumbağasına bir süre isim verilmek için beklendi. Devlet tarafından alındığı için isim babası olmayan ulusal kaplumbağamıza bilim adamları “Türkiye” adını verdi. Dünyanın her yerindeki deniz kaplumbağalarının izlendiği kuruma ismi ”Turkey 1” olarak bildirilen ergin dişi denize salındı. Deniz kaplumbağalarının yaşamlarının %99’u nu geçirdiği denizdeki davranışlarını ve beslenme alışkanlıkları konusunda büyük ipuçları verecek projede böylece başladı.

Evlat edinilmediği için adı Türkiye 1

Türkiye’de ki tüm deniz biyologları ve bilim adamları tarafından sevinçle karşılanan uydu cihazlı caretta, 1 hafta boyunca Dalyan kumsallarında dolaştı. 2 hafta içinde Girit Adası’na ulaşan Türkiye, Libya’ya yöneldi. 18 Ağustos’ta Libya kıyılarından sinyalveren Türkiye 1, Dalyan’dan yola çıktıktan 61 gün sonra doğal beslenme ve kışlama alanı olan Tunus’a vardı. Bu proje ile deniz kaplumbağalarının, yaşamlarının %99’unu geçirdikleri deniz ortamındaki davranışlarını öğrenmek amaçlanmaktadır. Halen Tunus’un Gabes Körfezi’nde bulunan Türkiye 1, adım adım izlenerek verileri tutuluyor.

Türkiye 4 yıl sonra Dalyan kumsalında

Projenin başında bulunan EKAD(Ekolojik Araştırmalar Derneği) Başkanı Dr. Ali Fuat Canbolat, uydu izleme cihazı takılan kaplumbağanın 4 yıl önce Dalyan kumsalında yuva yaptığını söyledi. TR-A 657 nolu metal marka ile 2003 yılında markalanan Türkiye 1’in 4 yıl sonra yine aynı kumsala yuva yapmak için geldiğini görülürken elde edilen bilgiler ışığında 2010-2011 arasında tekrar misafir olacağı düşünülüyor.

3 Yeşil Deniz Kaplumbağası da Tunus’a Gitmişti:

EKAD tarafından yürütülen başka bir projede ise 2005 yılında Yumurtalık’ta uydu izleme cihazı takılan 3 Yeşil Deniz Kaplumbağası bireyi de Tunus’a gitmişti. Dr. Ali Fuat Canbolat, elde edilen bu verilere göre Türkiye kumsallarında yuva yapan deniz kaplumbağalarının bir bölümünün Tunus’a gittiğini ve buradaki Gabes Körfezini beslenme ve kışlama alanı olarak seçtiklerini saptadıklarını belirtti. Dr. Canbolat, “Deniz kaplumbağalarını deniz ortamında koruyabilmek için daha fazla sayıda uydu izleme cihazının takılmasına ihtiyaç var. Uydu izleme cihazları pahalı olduğu için çok sınırlı deniz kaplumbağasına takılıyor. Bir deniz kaplumbağası evlat edinene isim babalığı hakkını veriyoruz, ancak taliplisi çıkmadığı için halen Akdeniz’de “Türkiye” adıyla sadece 1 tane bireyimiz var.

Toplam 2.385 km Yol Kat Etti

Canbolat, Uydu izleme cihazı takılan bireyin 2 aylık süre içerisinde kuş uçumu 1610 km, toplamda ise 2385 km yol kat ettiğini ve ortalama günlük hızının ise 39 km/gün olduğunu belirtti. Yaklaşık 50 kg olan Türkiye 1, 30-40 yaşlarında. Akdeniz’de takip edilen 20 deniz kaplumbağasının tek Türkiye’nin izlediği canlı. Uydu cihazı Yeni Zelanda’da yapılırken, A.B.D’de bilgileri yüklenerek ülkemize gönderildi. Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı’nın 13 bin YTL’ye aldığı uydu cihazınınpil ömrü yaklaşık 1 yıl. Türkiye 1, halen www.seaturtle.org ‘dan takip ediliyor